Phân tích truyện ngắn Con chó xấu xí – Vợ Nhặt của Kim Lân

Spread the love
5/5 - (2 bình chọn)

Con chó xấu xí là truyện ngắn của tác phẩm Vợ Nhặt của nhà văn Kim Lân. Trong tác phẩm này, tác giả sử dụng câu chuyện về một con chó xấu xí để truyền đạt thông điệp về lòng nhân ái và trách nhiệm với những số phận bất hạnh. Qua bài viết sau, Xemmiennam sẽ giúp bạn đọc hiểu sâu hơn về tác phẩm này và nhận thức giá trị tinh thần mà chủ nhân cây bút Vợ Nhặt muốn truyền tải.

Tác giả Kim Lân

Tiểu sử

Nguyễn Văn Tài (1 tháng 8 năm 1920 – 20 tháng 7 năm 2007), bút danh Kim Lân, là một nhà văn và diễn viên nổi tiếng của Việt Nam. Kim Lân sinh và lớn lên tại làng Phù Lưu, xã Tân Hồng, huyện Từ Sơn (nay là phường Đông Ngàn, thành phố Từ Sơn), tỉnh Bắc Ninh.

Kim Lân có một cuộc đời khó khăn, vì hoàn cảnh gia đình, ông chỉ hoàn thành bậc tiểu học và sau đó phải đi làm. Tuy nhiên, ông bắt đầu viết truyện ngắn từ năm 1941 và công bố tác phẩm của mình trên các báo Tiểu thuyết thứ bảy và Trung Bắc chủ nhật. Các tác phẩm của Kim Lân, như “Vợ Nhặt” và “Làng,” thường thể hiện không khí tiêu điều và ảm đạm của cuộc sống nông thôn Việt Nam và cuộc sống vất vả của người nông dân.

Tác giả Kim Lân - Chủ nhân của một loạt tác phẩm văn học nổi tiếng
Tác giả Kim Lân – Chủ nhân của một loạt tác phẩm văn học nổi tiếng

Bút danh “Kim Lân” được ông lấy từ tên nhân vật Đổng Kim Lân trong một vở kịch Tuồng Sơn Hậu mà ông đã từng đóng.

Sự nghiệp văn học

Trong sự nghiệp văn học, Kim Lân tiếp tục viết về cuộc sống ở nông thôn Việt Nam sau Cách mạng tháng Tám, thể hiện tình yêu và tâm hồn đẹp của những người nông dân sống trong cảnh khó khăn. Các tác phẩm như “Đôi Chim Thành,” “Con Mã Mái,” và “Chó Săn” đem đến một cái nhìn độc đáo về cuộc sống quê hương.

Kim Lân cũng là diễn viên nổi tiếng, từng đóng vai Lão Hạc trong bộ phim “Làng Vũ Đại ngày ấy.” Ông nhận được nhiều giải thưởng và đã được trao Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật vào năm 2001. Ông qua đời vào năm 2007 tại Bệnh viện Hữu Nghị Hà Nội sau một cuộc chiến đấu với căn bệnh hen suyễn, hưởng thọ 86 tuổi.

Đọc hiểu Con chó xấu xí – Kim Lân

Đọc đoạn trích sau:

(Lược dẫn: Vợ của nhân vật xưng “tôi” mua một con chó, nhưng nó rất xấu xí nên chẳng ai dám đến gần. Mấy người quen của nhân vật “tôi” định bụng sẽ giết thịt nó để làm một chầu nhậu, nhưng rồi giặc đến, mọi người đều phải bỏ làng chạy giặc. Vì vướng víu nên gia đình, nhân vật “tôi” đành phải bỏ con chó lại nhà cụ bếp Móm và nhờ cụ nuôi hộ. Trước khi ra đi, vợ của nhân vật “tôi” đã xích con chó vào gốc cây để nó khỏi chạy theo).

“Ắng!… Ắng! Ắng!…” Tiếng con chó lồng lộn, cuống quít đằng sau bước chân tôi. Nó như gọi tôi, nó như kêu cứu, như than khóc, oán trách…

Ra khỏi ngõ tôi thoảng nghe tiếng chị vợ cả nói với chồng:

– Vợ chồng nhà ấy họ đi đấy à? Này, họ bỏ lại con chó cậu ạ.

Và tiếng anh chồng dấm dẳng:

– Đến người cũng chả chắc giữ được nữa là con chó!…

Tôi xóc lại cái quai ba lô, bước theo hút cái bóng nhà tôi đang đi xăm xăm xuống đồi.

[…]

Tiếng con chó từ trong nhà cụ bếp Móm đưa ra vẫn nghe rõ mồn một “Ắng!… Ắng! Ắng!…”. Tiếng con chó da diết, nhọn hoắt xói vào ruột gan tôi. “Thôi để chuyến này về tao nuôi. Tao sẽ nuôi mày, tao không bỏ mày đâu…”.

Tôi nhủ thầm với tôi một lần nữa như vậy.

(Lược một đoạn: sau khi giặc rút, gia đình nhân vật “tôi” về lại làng, nhưng nhân vật “tôi” đã quên bẵng con chó).

Một hôm tôi chợt thấy cặp kính trắng lấp loáng của Đặng “cồn” từ đầu ngõ đi vào, bấy giờ tôi mới giật mình, sực nhớ đến con chó. Tôi quay lại hỏi nhà tôi:

– À, mình này! Con chó nhà ta đâu nhỉ? Mình chưa vào trong cụ bếp dắt nó về à?

Nhà tôi đứng ngẩn ra một lúc. Có lẽ nhà tôi cũng không ngờ rằng tôi đã về bằng ấy ngày giời rồi vẫn không nói chuyện con chó ấy với tôi.

– Nó chết rồi!… – Nhà tôi nói khe khẽ.

– Chết rồi? Làm sao mà chết được?…

Tôi trố mắt lên hỏi lại. Nhà tôi cúi mặt xuống, thở dài:

– Nó chết thương lắm cơ mình ạ. Không phải nó chết trong cụ bếp Móm đâu. Nó về nhà ta nó chết đấy.

Nhà tôi ngừng lại, cắn môi chớp chớp hai mắt nhìn ra ngoài sân. Lát sau, nhà tôi đứng dậy mời Đặng vào trong nhà, rót nước mời anh rồi mới tiếp tục câu chuyện.

Chao ôi! Con chó xấu xí ấy của tôi! Con chó từ lúc mua, đến lúc chết không được một lần vuốt ve! Nó đã chết một cách thảm thương và trung hậu quá. Từ hôm vợ chồng tôi gửi lại nó cho ông cụ bếp Móm, con chó không chịu ăn uống gì. Nó chỉ kêu. Nó kêu suốt ngày, suốt đêm. Một đêm, ông cụ bếp không thấy con chó kêu nữa, thì ra nó đã xổng xích đi đâu mất rồi.

Hôm nghe tin giặc rút, ở trong khe đồn Khau Vắt dọn về, nhà tôi tạt vào nhà cụ bếp Móm định đem con chó về nhân thể, nhưng vào đến nơi thì nó không còn đấy nữa. Lúc ấy nhà tôi cũng yên trí là con chó mất rồi. Chắc chắn nó sẽ lạc vào một trại ấp nào đấy và người ta làm thịt nó.

Nhưng khi nhà tôi về đến nhà, bà con xóm giềng vừa chạy sang láo nháo thăm hỏi thì, ở ngoài vườn sau, có mấy tiếng chó hú lên thảm thương và ghê rợn.

Từ sau bụi dứa rậm rạp, con chó khốn khổ ấy lảo đảo đi ra. Người nó run lên bần bật. Nó gầy quá, chỉ còn một dúm xương da xộc xệch, rụng hết lông. Nó đói quá, đi không vững nữa. Nó đi ngã dụi bên này, dụi bên kia. Rồi nó không còn đủ sức mà đi nữa. Nó nằm bệt trên đất, rúm người lại, lết lết về phía nhà tôi. Lúc ấy cả người nó chỉ còn có cái đuôi là còn ngó ngoáy được để mừng chủ và cái lưỡi liếm liếm vào tay chủ. Khốn nạn con chó! Được gặp chủ nó mừng quá. Từ trong hai con mắt đờ đẫn của nó mấy giọt nước chảy ra. Lát sau thì nó không liếm được nữa, cái đuôi ngoáy yếu dần, yếu dần rồi im hẳn. Nó chết.

Tôi tối sầm mặt lại, vừa thương xót con chó, vừa thấy xấu hổ. Quả thật tôi chỉ là một thằng tồi. Một thằng ích kỷ. Tôi chỉ nghĩ đến mình và vợ con mình. Đến như con chó mình nuôi, mình đối xử với nó có được như cái tình nghĩa của nó đối xử với mình đâu?

[…]

(Trích Con chó xấu xí, Kim Lân, in trong Tuyển tập Kim Lân, Nxb Văn học)

Tóm tắt truyện ngắn Con chó xấu xí

Tác phẩm “Con Chó Xấu Xí” của Kim Lân là câu chuyện về một con chó trong một gia đình. Con chó này vô cùng xấu xí, và trong suốt cuộc đời của nó, không ai từng vuốt ve hoặc gọi tên nó bằng cách chính thống. Chú chó sống với niềm hy vọng duy nhất là tránh khỏi số phận trở thành mồi cho những người chủ và bạn của nhân vật chính, người thường xem thường và bỏ rơi nó.

Sau đó, chiến tranh bùng nổ và gia đình nhân vật chính buộc phải sơ tán, không thể đem theo con chó. Khi họ trở về sau khi chiến sự kết thúc, họ phát hiện con chó đã qua đời một cách thương tâm. Điều này khiến người chồng cảm thấy xấu hổ và hối hận, vì suốt thời gian qua họ đã đối xử tàn tệ và vô tình với chú chó.

Tác phẩm Con Chó Xấu Xí mang nhiều yếu tố nhân văn
Tác phẩm Con Chó Xấu Xí mang nhiều yếu tố nhân văn

Mẫu Phân tích Con chó xấu xí – Vợ Nhặt Kim Lân

Tác phẩm “Con Chó Xấu Xí – Vợ Nhặt” của Kim Lân là một tác phẩm văn học đầy ý nghĩa, trong đó tác giả lồng ghép nhiều yếu tố để thể hiện tâm hồn con người, giá trị của tình cảm, và thông điệp về đạo đức và lòng nhân ái.

Đầu tiên, tác phẩm nhấn mạnh sự đối lập giữa ngoại hình và tâm hồn. Con chó xấu xí là biểu tượng cho sự phê phán xã hội đối với ngoại hình và khả năng làm đẹp. Mọi người xa lánh và chế nhạo nó dựa trên vẻ ngoại trạng. Tuy nhiên, thông qua tình cảm của vợ của nhân vật “tôi,” tác phẩm khẳng định rằng ngoại hình không phải là yếu tố quan trọng nhất, và tâm hồn, lòng nhân ái, có giá trị hơn.

Thứ hai, tác phẩm thể hiện một cuộc đảo ngược trong cuộc sống của con chó. Từ cuộc sống bất hạnh và tàn khốc, khi nó gặp Hà, một cô bé yêu thương và quan tâm nó, con chó trở nên hạnh phúc. Điều này tôn vinh tình yêu và lòng nhân ái, thể hiện rằng mọi người và cả các sinh vật yếu đuối đều xứng đáng nhận được tình thương và quan tâm.

Cuối cùng, tác phẩm kết thúc bằng sự hối hận và xấu hổ của nhân vật chính khi họ trở về và thấy con chó đã qua đời. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của đạo đức và trách nhiệm trong cuộc sống. Tình cảm của họ dành cho con chó cuối cùng là một cách để họ tự sửa chữa và học hỏi từ những hành động tàn nhẫn của quá khứ.

Tóm lại, “Con Chó Xấu Xí – Vợ Nhặt” của Kim Lân là một tác phẩm đầy lòng nhân ái và thông điệp về giá trị của tình cảm, tâm hồn, đạo đức, và trách nhiệm. Nó khuyến khích chúng ta nhìn xa hơn ngoại hình và đối xử với nhau với lòng nhân ái và quan tâm.

Phân tích truyện ngắn Con Chó Xấu Xí - Kim Lân
Phân tích truyện ngắn Con Chó Xấu Xí – Kim Lân

Câu hỏi trắc nghiệm về truyện ngắn Con chó xấu xí thường gặp

Câu 1. Truyện ngắn trên sử dụng người kể chuyện ở ngôi thứ mấy?

  1. Ngôi thứ ba
  2. Ngôi thứ hai
  3. Ngôi thứ nhất
  4. Ngôi thứ nhất và thứ ba

Câu 2. Đoạn trích trên chủ yếu được kể từ điểm nhìn của nhân vật nào?

  1. Nhân vật người vợ
  2. Nhân vật xưng “tôi”
  3. Nhân vật Đặng
  4. Nhân vật cụ bếp Móm

Câu 3. Phát biểu nào sau đây nói đúng về đặc điểm của lời kể trong truyện?

  1. Chỉ có lời nhân vật
  2. Chỉ có lời người kể chuyện
  3. Bao gồm cả lời người kể chuyện và lời nhân vật
  4. Bao gồm cả lời người kể chuyện, lời nhân vật và lời tác giả

Câu 4. Chi tiết nào sau đây khiến nhân vật tôi cảm thấy “vừa thương xót con chó, vừa thấy xấu hổ”?

  1. Phải gửi lại con chó ở nhà cụ bếp Móm
  2. Tiếng kêu của con chó khi gia đình nhân vật “tôi” bỏ nó ra đi
  3. Con chó lết về nhà chủ rồi chết
  4. Con chó lết về, mừng và xúc động khi gặp lại chủ rồi chết

Câu 5. Hình tượng “con chó xấu xí” là biểu tượng cho

  1. Những con người có ngoại hình xấu xí
  2. Những con người có tính cách yếu đuối
  3. Những con người bị hắt hủi nhưng sống nghĩa tình
  4. Những con người thấp cổ bé họng nhưng đã can đảm đứng lên

Câu 6. Phát biểu nào sau đây nói lên nội dung tóm tắt của truyện?

  1. Gia đình nhân vật “tôi” mua một con chó xấu xí, đối xử với nó một cách hờ hững và khi chạy giặc đã bỏ lại nó. Nhưng con chó vẫn trung thành với chủ, tìm về nhà gặp chủ rồi mới chết. Hành động đó đã khiến nhân vật “tôi” vừa thương xót con chó vừa hối hận vì cách hành xử của mình.
  2. Gia đình nhân vật “tôi” mua một con chó xấu xí, đối xử với nó một cách hờ hững và khi chạy giặc đã bỏ lại nó.
  3. Gia đình nhân vật “tôi” mua một con chó xấu xí, đối xử với nó một cách hờ hững và khi chạy giặc đã bỏ lại nó. Nhưng con chó vẫn trung thành với chủ, tìm về nhà gặp chủ rồi mới chết.
  4. Gia đình nhân vật “tôi” mua một con chó xấu xí, đối xử với nó một cách hờ hững và khi chạy giặc đã bỏ lại nó. Nhân vật “tôi” đã rất thương xót con chó và hối hận vì cách hành xử của mình.

Câu 7. Phát biểu nào sau đây nói lên chủ đề của truyện:

  1. Phê phán lối sống vô tình vô nghĩa.
  2. Ca ngợi lối sống tình nghĩa, trước sau như một
  3. Lên án chiến tranh đã gây ra sự loạn li
  4. Cả A và B

Trả lời câu hỏi/ Thực hiện các yêu cầu:

Câu 8. Bạn rút ra được bài học gì cho bản thân sau khi đọc truyện ngắn trên?

– Cần sống có lòng yêu thương

– Cần sống tình nghĩa, trước sau như một

– Không nên phân biệt đối xử

Câu 9. Bạn có nhận xét gì về người vợ của nhân vật “tôi” trong câu chuyện?

Vợ của nhân vật “tôi”: là một người phụ nữ có tấm lòng nhân hậu, giàu tình cảm. Điều đó được thể hiện qua lời nói và cảm xúc của bà trước cái chết của con chó xấu xí.

Trên đây, Chuyên mục Giáo Dục vừa gửi đến bạn đọc mẫu bài phân tích tác phẩm Nghèo của Nam Cao. Mong rằng thông tin trên sẽ hữu ích với các bạn học sinh. Ngoài ra bạn có thể tìm hiểu thêm các thông tin liên quan tại Xemmiennam.

Bài viết liên quan:

Tôi là một content writer với nhiều năm kinh nghiệm chuyên viết blog về nghệ thuật và phong cách sống. Không chỉ cung cấp kiến thức bổ ích mà còn truyền cảm hứng và giúp độc giả tiếp thu những tác phẩm nghệ thuật độc đáo và đẹp mắt

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *